خوش آمدید

امروزه با افزایش جمعیت و پیشرفت صنعت و فناوری، مصرف آب افزایش یافته است. این افزایش روز افزون مصرف آب، سبب افزایش تولید فاضلاب و ترکیب شدن فاضلاب تولید شده با منابع طبیعی، آلودگی بیشتری را برای محیط زیست به ارمغان می آورد. آلوده شدن محیط زیست مستقیماً بر روی سلامت انسان ها و سایر موجودات زنده تاثیر می گذارد. برای حل این مشکل میتوان بسته به نوع فاضلاب از پکیج های تصفیه فاضلاب بهداشتی یا صنعتی استفاده کرد. در ادامه به توضیح پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی و کااربرد آن میپردازیم. به طور کلی تصفیه فاضلاب صنعتی، یعنی تصفیه آب‌هایی که در صنعت مورد استفاده قرار گرفته است. در بعضی موارد فاضلاب صنعتی جزو خطرناک ترین نوع فاضلاب‌ها به حساب می‌آید. تقریباً هیچ صنعتی بدون استفاده از آب نمیتواند به حیات خود ادامه دهد و آب مصرف شده به همراه مواد زائد سربار حاصل از تولید، تشکیل پساب داده و باید به نحوی مناسب تصفیه و سپس دفع گردد. بنابراین تصفیه فاضلاب صنعتی امری اجتناب ناپذیر برای حفظ سلامت محیط زیست است. 

با توجه به تنوع بسیار زیاد مواد شیمیایی مصرفی در صنعت و استفاده از روشهای مختلف در تولید، میزان آلودگی پساب های صنعتی بسیار متنوع است و بستگی زیادی به نوع صنعت مربوطه دارد. مثلاً در صنایع فلزی، فرایند تولید یا پوشش قطعات فلزی، مقدار زیادی پساب های آلوده به فلزات سنگین از قبیل مس، کادمیوم، نقره، جیوه، کرم و یا نیکل را ایجاد می‌کنند که این عناصر از خطرناک ترین عوامل آلاینده محسوب می شوند و اثرات ژنتیکی و یا سرطان زائی ایجاد میکنند. در صنایع لبنیات نیز مقدار زیادی چربی‌های محلول از بخش‌های مختلف واحد تولید وارد فاضلاب می شوند و لزوما بایستی با روش‌های مخصوص جداسازی و حذف گردند.

انواع فاضلاب های صنعتی

انواع فاضلاب های صنعتی به عوامل مختلفی بستگی دارند که از بین آنها میتوان به نوع صنعت، نوع فرآیند تولید، نوع مدیریت واحد صنعتی، مساحت فضای سبز محوطه، وضعیت تاسیسات بهداشتی و ... اشاره کرد.

• صنایع تولید کننده فاضلاب 
• صنایع مواد غذایی، آشامیدنی و دخانیات
• صنایع نساجی، پوشاک و چرم
• صنایع سلولزی، چوب و کاغذ
• صنایع شیمیایی و دارویی، نفت و زغال­سنگ
• صنایع محصولات کانی غیرفلزی
• صنایع تولید فلزات اساسی
• صنایع ماشین آلات، تجهیزات، ابزار و محصولات فلزی

روش‌های تصفیه فاضلاب صنعتی

فاضلاب های صنعتی به چند روش تصفیه می شوند که در ادامه هر کدام از روش ها را توضیح میدهیم. 

روش‌های فیزیکی تصفیه فاضلاب صنعتی

به روش‌هایی که طی آنها از نیروها و ویژگی‌های فیزیکی مواد برای حذف آنها استفاده می‌شود، روش‌های فیزیکی می‌گویند. آشغالگیری، دانه گیری، ترسیب شیمیایی، فیلتراسیون و ته نشینی نمونه‌هایی از روشهای فیزیکی تصفیه فاضلاب هستند.

روش‌های شیمیایی تصفیه فاضلاب صنعتی

به روش‌هایی که در آنها برای حذف آلاینده‌ها از مواد و واکنش‌های شیمیایی استفاده می‌شود، روش‌های شیمیایی می‌گویند. اکسیداسیون آهن، انعقاد و لخته سازی، تنظیم pH جزء روش‌های شیمیایی محسوب می ‌گردند.

روش‌های بیولوژیکی تصفیه فاضلاب صنعتی

به آن دسته از روش‌هایی که در آنها از فرآیندهای بیولوژیکی برای حذف آلاینده‌ها استفاده می‌شود، روش‌های بیولوژیکی می‌گویند. روش‌های بیولوژیکی را به دودسته کلی تقسیم بندی می‌نمایند:

الف. روشهای هوازی تصفیه فاضلاب صنعتی

برخی از فرآیندهای بیولوژیکی در حضور اکسیژن محلول صورت می‌پذیرد که به آنها فرآیندهای هوازی و به روش‌هایی که از فرآیندهای هوازی در آنها استفاده می‌شود، روش‌های بیولوژیکی هوازی گفته می‌شود. روش لجن فعال، لجن فعال به هوادهی گسترده، RBC، SBR، MBR نمونه‌هایی از روش‌های بیولوژیکی هوازی می‌باشند.

ب. روش‌های بی هوازی تصفیه فاضلاب صنعتی

به فرآیندهایی که در غیاب اکسیژن محلول توسط میکروارگانیسم‌ها اتفاق می‌افتد، فرآیندهای بی هوازی می‌گویند. در روشهای بیولوژیکی تصفیه فاضلاب از این فرآیندها استفاده می‌شود. روش UASB، FBR،ASBR  نمونه‌هایی از روش‌های بی هوازی تصفیه فاضلاب هستند. لازم به ذکر است که در سپتیک تانک‌ها به سبب عدم وجود اکسیژن محلول کافی فرآیند‌های بی هوازی بیولوژیکی غالب هستند. در ادامه برخی دیگر از روش های تصفیه فاضلاب صنعتی را بیان میکنیم:

تصفیه فاضلاب صنعتی به روش چربی گیر API

چربی و روغن ‌ها یکی از آلاینده‌های معمول در انواع فاضلاب‌ها هستند. به سبب کارایی و هزینه کم روش شناور سازی ثقلی، امروزه در اغلب موارد از این روش برای حذف چربی و روغن‌ها از فاضلاب استفاده می‌شود.

تصفیه فاضلاب صنعتی به روش سپتیک تانک

این روش یکی از متداول ترین روش های پیش تصفیه فاضلاب است. در این روش دو تصفیه فیزیکی و بیولوژیکی همزمان انجام می‌گیرند و کلیه مواد جامد و قابل رسوب گذاری از فرآیند فاضلاب توسط ته نشینی جداسازی می شوند.

تصفیه فاضلاب صنعتی با تصفیه هوازی با سرعت بالا MBR

سیستم بیورآکتورغشایی (Membrane Bio Reactor) ترکیبی از تصفیه بیولوژیکی رشد معلق لجن فعال و فیلتراسیون غشایی است. از مزایای این سیستم استفاده از غشا‌های اولترافیلتراسیون (UF) است که قادر به حذف مواد معلق و کلوئیدی نیز هست. از این روش جهت تصفیه فاضلابهای انسانی و انواع پساب‌های صنعتی استفاده می‌شود که به دلیل اشغال فضای کم و کیفیت بالای آب استحصالی بطور روزافزونی در صنعت در حال گسترش است .
سیستم‌ های متداول تصفیه فاضلاب شامل یک تانک هوادهی، تانک ته نشینی ثانویه و در صورت امکان، فیلترهایی برای تصفیه نهایی فاضلاب هستند ولی در سیستم بیورآکتور غشایی تانک ته نشینی ثانویه و فیلترهای نهایی حذف می‌شوند.

تصفیه فاضلاب صنعتی به روش تصفیه بی هوازی فاضلاب با سرعت بالا

تصفيه بی هوازی فاضلاب، روش تصفيه بيولوژيکی فاضلاب بدون استفاده از هوا يا اکسيژن است و بيشترين کاربرد آن در حذف مواد آلی داخل فاضلاب و لجن است.